برفک دهان نوزاد
برفک دهان نوزاد چیست و به چه علتی به وجود می‌آید؟ برفک دهان نوزاد مشکل بسیار شایعی است که تقریبا در بین تمامی نوزادان دیده می‌شود و دلیل آن می‌تواند ضعیف بودن سیستم ایمنی باشد. شکل ظاهری برفک دهان به صورت لکه‌های سفید در دهان نوزادان است و می‌تواند باعث شود که نوزاد در هنگام شیر خوردن کمی احساس ناراحتی و درد داشته باشد و بی قراری کند. این عفونت گاهی در ناحیه پوشک نوزاد نیز دیده می‌شود که به صورت جوش‌های ریز می‌باشد. برفک دهان و پوشک نوزاد می‌تواند باعث مشکلات مراقبتی برای کودک و والدین او شود اما جای نگرانی نیست و با کمک متخصص و انجام دستورالعمل‌هایی ساده نوزاد سریعا بهبودی پیدا می‌کند. در ادامه به طور جامع درباره این موضوع صحبت خواهیم کرد پس همراه ما باشید.
منبع : برفک دهان نوزاد
برفک دهان نوزاد چیست؟
برفک یک عفونت قارچی شایع در بین نوزادان است که به شکل لکه‌های سفید و زرد رنگ بر زبان، لثه، دیواره داخلی و سقف دهان نوزاد ایجاد شده و باعث بی قراری کودک هنگام شیر خوردن می‌شود. به طور کلی تعداد محدودی از قارچ‌های کاندیدا آلبیکانس در بزاق دهان همه افراد وجود دارد اما اگر رشد و تکثیر آن‌ها زیاد شود به صورت عفونت در می‌آید و نوزاد را اذیت می‌کند. اگرچه ایجاد این لکه‌های قارچی مشکل جدی به حساب نمی‌آید ولیکن باید در جهت بر طرف کردن آن اقدام کرد. به ویژه زمانی که نوزاد از شیر مادر تغذیه می‌کند، این عفونت قارچی می‌تواند به مادر منتقل شود.
تشخیص وجود برفک در دهان نوزاد
شباهت زیادی بین این لکه‌های سفید رنگ و شیر دلمه بسته در دهان کودک وجود دارد. برخی مادران به خصوص مادرانی که تجربه چندانی از فرزند پروری ندارند، ممکن است نتوانند این دو مورد را از هم تشخیص دهند. یکی از ساده‌ترین روش‌های افتراق بین برفک دهان و شیر دلمه بسته این است که برفک، به صورت لایه لایه بر روی اجزای داخلی دهان نوزادان ایجاد می‌شود و هنگام کنده شدن، لکه قرمز و گاهی خونریزی ایجاد می‌کند. از دیگر علائم وجود برفک در دهان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- مهمترین نشانه برفک دهان نوزاد لکه‌هایی به رنگ سفید یا زرد کمرنگ روی زبان، لب‌ها، داخل گونه‌ها و حتی در انتهای دهان و نزدیک به گلو است.
- این لکه‌ها ثابت هستند و با شستن دهان از بین نمی‌رود.
- برفک دهان باعث می‌شود دهان نوزاد زخم شده و نوزاد نتواند سینه مادر و یا سر شیشه را میک بزند.
- قرمز شدن اطراف لب‌ها و زبان.
- درد ناشی از برفک دهان که نوزاد را بی تاب می‌کند.
برفک پوشک نوزاد
همانطور که گفتیم ویروسی که برفک دهان را ایجاد می‌کند در ناحیه پوشک نوزاد نیز می‌تواند ظاهر شود و به صورت جوش‌های ریز بروز نماید. از علائم مشهود برفک پوشک نوزاد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- بروز جوش‌های قرمز که در کناره‌های چین‌های کفل دیده می‌شود.
- در کنار جوش‌های قرمز ممکن است جوش‌های سفید و چرکی نیز دیده شود.
- گاهی تاول‌هایی قرمز در مجاور ناحیه تناسلی نوزاد شکل می‌گیرد.
- جوش‌ها و تاول‌های ایجاد شده در اثر تحریک و دست زدن دردناک می‌شود و نوزاد به گریه می‌افتد.
علل ایجاد برفک در دهان نوزاد
قارچ کاندیدا البیکنس
این قارچ عامل اصلی بروز برفک دهان یا برفک پوشک نوزاد است که ممکن است از محیط آلوده یا بدن مادر به نوزاد منتقل شود. رشد بیش از حد این قارچ می‌تواند مشکل ساز شود و در صورت بروز آن در دهان یا پوشک نوزاد باید نسبت به درمان آن اقدام گردد.
عفونت مهبل در مادر
ممکن است مادر در زمان زایمان دچار عفونت مهبل باشد. وقتی نوزاد در حال خارج شدن از رحم مادر است، احتمال تماس با قارچی‌های عفونی ناحیه واژن بالا می‌رود و نوزاد با این قارچ‌های عفونی درگیر می‌شود.
لوازم آلوده
با گذشت مدت زمان کوتاهی نوزاد دوست دارد هر آنچه که در اطرافش قرار دارد، در دهان بگذارد. اشیاء و لوازم اطراف ممکن است آلوده باشند و میکروب‌های ناشی از آن‌ها با بزاق دهان ترکیب شود. در نتیجه عفونت قارچی اتفاق افتاده و لکه‌های زرد رنگ بر زبان و لثه کودک ایجاد می‌شود.
نارس بودن نوزاد
به طور تقریبی می‌توان گفت نوزادان نارس، یعنی نوزادانی که قبل از هفته 37 بارداری به دنیا می‌آیند نسبت به نوزادانی که رشد کامل داشته‌اند، بیشتر پذیرای مخمر قارچی (برفک دهان) هستند.
ایمنی ضعیف بدن
گاهی بدن نوزاد به دلیل عدم رشد کافی سیستم ایمنی ضعیف است و در نتیجه نسبت به افزایش رشد قارچ کاندیدا مقاومت لازم را ندارد.
عوارض وجود برفک دهان در نوزاد
همانطور که ذکر شد، ایجاد لایه‌های پوسته پوسته و سفید رنگ در اجزای داخلی دهان کودک چندان عوارض جدی بر جای نمی‌گذارد و خطر تهدید کننده‌ای محسوب نمی‌شود. اما اگر مراقبت‌های لازم صورت نگیرد ممکن است ریه ها، کبد، دستگاه گوارش کودک و دیگر اجزای داخلی بدن او را در گیر نماید. برای آشنایی با تمامی نکات مراقبت از نوزاد کلیک کنید.
درمان برفک دهان نوزاد
برفک عارضه‌ای است که به دلیل عفونی شدن بزاق دهان ایجاد می‌شود و ممکن است علاوه بر نوزادان در بزرگسالان نیز دیده شود. روش‌های درمانی برای این دو گروه متفاوت است. بزرگسالان حتی با درمان‌های خانگی ساده نیز می‌توانند در کمترین زمان برفک دهان را از بین ببرند در حالی که در نوزادان این کار بهتر است توسط متخصص انجام گیرد. به منظور ضدعفونی کردن دهان نوزاد می‌توان از مخمرهای قارچی و محلول پراکسید هیدروژن استفاده کرد.
در صورتی که متخصص داروی نیستامین را به منظور از بین بردن برفک دهان نوزاد تجویز نماید، باید دقت داشته باشید که نباید این دارو را به شکلی به نوزاد خوراند که یکباره بلع شود، بلکه باید دهان نوزاد به داروی نیستامین آغشته گردد. مصرف داروی نیستامین می‌بایست تا یک هفته پس از رفع برفک دهان ادامه یابد. همچنین به منظور تاثیر گذاری داروی هیستامین پس از مصرف آن به مدت 40 دقیقه نباید به نوزاد شیر داد.
برای دریافت مشاوره در زمینه کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02166419012 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی نی نی مایند تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
گاهی به علت عدم رسیدگی های لازم و انجام ندادن مراقبت های بهداشتی، عفونت قارچی به روده باریک انتقال می یابد و باعث ایجاد کهیر می شود.
شستشوی مداوم سینه با محلول جوش شیرین و یا دارو های ضد قارچ در زمینه جلوگیری از انتقال قارچ بسیار کاربردی و مفید خواهد بود.
منبع : برفک دهان نوزاد