آموزش دوستیابی به کودکان
آموزش دوستیابی به کودکان پیش از مدرسه یا دوران مدرسه باید توسط والدین و اولیای مدرسه انجام شود، دوستیابی نوعی مهارت است که نیاز به یادگیری دارد. بعضی کودکان فطرتا اجتماعی هستند اما بعضی دیگر برای برقراری ارتباط نیاز به آموزش دارند. البته به کودکان اجتماعی هم باید مفاهیمی مثل درک متقابل، همدردی و برقراری ارتباطی سالم آموزش داده شود. عدم توجه به مهارت دوستیابی باعث عدم رشد شناختی و کاهش اعتماد به نفس کودک میشود. ارتباطات بین فردی زمینه رشد فرزندتان را فراهم کرده و باعث آمادگی هر چه بیشتر او برای ورود به جامعه میشود. در ادامه راه های تقویت و آموزش این مهارت به کودکان را شرح داده‌ایم. برای دریافت راهنمایی‌های لازم مشاوره کودک دریافت کنید.
منبع : آموزش دوستیابی به کودکان
اهمیت دوستیابی به کودکان در مدرسه
انسان اساساً موجودی اجتماعی است و بسیاری از فعالیت‌ها و کارکرد‌هایش به زندگی در اجتماع و دیگران وابسته است، در نتیجه داشتن دوستان بیشتر می‌تواند به کودک کمک کند تا ارتباطاتش را با سایر افراد بیشتر کند. دوستیابی در مدرسه یکی از چالش‌های کودکان و نوجوانان محسوب میشود و از آنجایی که یکی از موضوعات کلیدی در فرایند اجتماعی شدن هست، می‌تواند جنبه‌های مختلف زندگی کودک را تحت تاثیر قرار دهد. کودکانی که مهارت بیشتری در ارتباط با دوستیابی دارند، محبوبیت و پذیرش بیشتری در گروه همسالان خود خواهند داشت، زیرا که می‌توانند نظر دیگران را راحت‌تر به سمت خود جلب کنند.
این مسئله بر وضعیت روانشناختی کودکان هم تاثیر می‌گذارد، به طور کلی کودکانی که دایره دوستان بیشتری دارند یا ارتباط خوبی با سایر همسالان خود دارند، از اعتماد بنفس و عزت نفس بیشتری برخوردارند. همچنین برقراری ارتباط نامناسب در مدرسه و نداشتن دوست باعث میشود تا به احتمال بیشتری کودک اضطراب و افسردگی را تجربه کند و دچار مشکلات تحصیلی شود. در نتیجه مجموعه این مسائل باعث میشود تا آموزش دوستیابی در مدرسه توسط والدین و مربیان حائز اهمیت باشد.
نقش ویژگی‌های شخصیتی کودک در دوستیابی
یکی از مسائلی که والدین و مربیان کودک باید به آن توجه کنند این است که هر کودکی ویژگی شخصیتی منحصر به خودش را دارد. برخی از کودکان درون‌گرا و برخی برون گرا هستند. کودکان درون‌گرا معمولاً دایره دوستان کمتری دارند و تمایل به حضور در جمع را ندارند و به عبارت دیگر با خودشان و دوستان کمی که دارند راحتند و این گونه رضایت بیشتری دارند. کودکان برون‌گرا معمولاً تمایل به بودن در جمع دارند و می‌خواهند که دوستان زیادی داشته باشند و تنهایی برای آن‌ها عذاب آور و سخت است.
والدین باید بدانند که درون‌گرا بودن یا برون‌گرا بودن یک ویژگی شخصیتی است و هیچ یک از این ویژگی‌ها به خودی خود خوب یا بد نیستند. نکته‌ای که باید به آن توجه شود این است که درون‌گرا بودن به معنی افسرده بودن کودک نیست و والدین نباید این مسائل را با یکدیگر اشتباه بگیرند. هر زمان که احساس کردید در ارتباط با فرزند خود پرسشی دارید، بهتر است از یک روانشناس کمک بخواهید.
بهترین زمان آموزش دوستیابی به کودکان
هر کودکی سبک یادگیری و ویژگی‌های شخصیتی مخصوص به خودش را دارد، در نتیجه قبل از آموزش مهارت دوستیابی به کودکان باید با ویژگی‌های کودک آشنا باشید. با این حال سنین مدرسه بهترین دوره برای حضور کودک در جمع همسالان محسوب میشود و کودک در این دوران با افراد مختلفی در ارتباط هست. پس آموزش دوستیابی می‌تواند همزمان با شروع تحصیل کودک از طریق روش‌های مختلفی نظیر مشاهده و الگو برداری، بازی درمانی، شیوه‌های تقویت رفتار مطلوب و… انجام شود.
با این حال بهتر است والدین از همان دوران خردسالی با کودک خود به شیوه‌های مختلفی کار کنند و آموزش ارتباطات اجتماعی را از همان زمان آغاز کنند. به طور کلی اگر آموزش مهارت دوستیابی و روابط اجتماعی از همان دوره خردسالی شروع شود، کودک در سال‌های بعدی زندگی چالش‌های کمتری را تجربه می‌کند. رفتن به مهد و داشتن پیش زمینه‌ای از ارتباط با همسالان بر آموزش دوستیابی در دوران مدرسه بسیار موثر است.
نقش والدین در آموزش دوستیابی به کودکان در مدرسه
کودک محصول خانواده است و بسیاری از اعمال و رفتارش را از خانواده خود یاد می‌گیرد. والدین می‌توانند نقش اساسی در آموزش مهارت دوستیابی در کودکان داشته باشند. در ابتدا والدینی که خودشان مهارت دوستیابی خوبی دارند و با آدم‌های مختلفی در ارتباطند، معمولاً دارای کودکانی همانند خودشان هستند. علاوه بر این والدینی وجود دارد که روابط اجتماعی محدودی دارند، اما تمایل دارند که فرزندشان روابط اجتماعی خوبی داشته باشد، این دسته از والدین می‌توانند با حضور در جلسات و کارگاه‌های آموزشی که توسط روانشناسان برگزار میشود، نکاتی را به طور اختصاصی آموزش ببیند که در افزایش مهارت ارتباطی خودشان و فرزندشان موثر باشد.
نقش مسئولان مدرسه در آموزش دوستیابی به کودکان
به طور کلی کودکان بر اساس محیطی که در آن بزرگ می‌شوند و همچنین بر اساس ویژگی‌های شخصیتی خودشان به دو دسته تقسیم می‌شوند. برخی از کودکان تمایل به حضور در جمع را دارند ولی برخی از کودکان میل زیادی به حضور در جمع ندارند. به عبارتی برخی از کودکان تمایل دارند تا می‌توانند دوست جدید پیدا کنند، ولی بعضی دیگر همان چند دوست صمیمی که دارند برایشان کافی و رضایت بخش است. در نتیجه مسئولان مدرسه باید ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری کودک را بدانند و متناسب با آن آموزش بدهند.
مسئولان مدرسه موظف اند به کودک یاد بدهند که درک صحیحی ازچگونگی و چرایی شکل گیری روابط اجتماعی و دوستیابی پیدا کند. انجام بازی‌های دسته جمعی در مدرسه، فعالیت‌های گروهی و… اقداماتی مناسب برای شروع و برقراری ارتباط همسالان بایکدیگر است.
راهکارهایی برای افزایش مهارت دوستیابی به کودکان در مدرسه
1- آموزش مهارت معرفی خود
یکی از بهترین راهکارهای دوستیابی این است که به کودک آموزش بدهید تا برای شروع دوستی پیش‌قدم شود و خودش را به طور صحیح معرفی کند. برای یادگیری بهتر می‌توانید این کار را به صورت بازی نقش در منزل تمرین کنید. به عنوان والد می‌توانید نقش یک کودک را بازی کنید و با فرزند خودتان تمرین کنید.
2- آموزش مهارت فن بیان
توانایی صحبت کردن و ابراز وجود کودک یکی از مسائلی است که می‌تواند برای دوستیابی موثر واقع شود. کودکانی که مهارت کلامی بهتری دارند دوستان بیشتری پیدا می‌کنند. شرکت در کلاس‌های آموزشی می‌تواند راهکار مناسبی برای افزایش مهارت‌های کلامی کودک و پیدا کردن دوست جدید باشد.
3- برگزاری اردوهای علمی و تفریحی
برگزاری کلاس‌ها، اردوهای علمی و تفریحی و… بستری را فراهم می‌کند تا کودکان زیادی در یک محیط مشترک در کنار یکدگیر حضور داشته باشند و فعالیت‌هایی را انجام دهند، همین مسئله باعث میشود تا کودکان راحت‌تر با یکدگیر ارتباط برقرار کنند. همچنین حضور کودک در چنین فعالیت‌هایی باعث میشود تا همسالان با توانایی‌ها و ویژگی‌های یکدیگر آشنا شوند و علایق مشترک پیدا کنند. پیدا کردن علایق مشترک خودش عاملی است که می‌تواند برای شروع یک دوستی خوب موثر واقع شود.
4- دعوت همکلاسی‌ها به منزل
دعوت همکلاسی‌ها به منزل البته با اجازه بزرگ‌ترها می‌تواند راه مناسبی برای افزایش مهارت دوستیابی کودک محسوب شود. دعوت می‌تواند به بهانه‌های مختلفی مانند یادگیری و تمرین درس‌ها، تولد و یا جشن‌ها و دورهمی‌های مختلف باشد.
برای دریافت مشاوره در زمینه کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی نی نی مایند تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
آیا دایره دوستان کم کودک در مدرسه نشان دهند افسردگی است؟
مهمترین مسئله‌ای که در ارتباط با دوستیابی کودک باید به آن توجه کرد ویژگی شخیصی کودک است. برخی از کودکان به طور ذاتی درون‌گرا هستند و دایره دوستان کمتری دارند. بنابراین نمی‌توان گفت که صرفاً دایره دوستان کم کودک نشان دهنده افسردگی است. با این حال اگر کودک علائم دیگری غیر از این مورد را دارد بهتر است با یک روانشناس گفتگو کنید.
منبع : آموزش دوستیابی به کودکان